Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn
Listen to this article
Trong các email thương lượng số tiền hoa hồng giữa đại diện trung gian Việt Nam và đại diện bán hàng và nhân viên Albemarle, vị trung gian này yêu cầu không tiết lộ danh tính quan chức PetroVietnam và tên của các quan chức tại hai nhà máy lọc dầu, chỉ gọi họ là “Người bạn” và “Những Người bạn”.
Nhờ sự môi giới của một công ty trung gian Việt Nam, Công ty Albemarle của Mỹ có được mối quan hệ kinh doanh và hợp đồng với cả Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn và Công ty Lọc hóa dầu Nghi Sơn trong giai đoạn 2013-2017, nhưng phải chi tiền đút lót cho cán bộ dầu khí Việt Nam thông qua đối tác này đến 3,5 triệu đôla, theo tài liệu của Bộ Tư pháp Mỹ.
Tài liệu đề ngày 28/9/2023 của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết đối tác trung gian Việt Nam được công ty Albemarle thuê vào năm 2012 với tỷ lệ hoa hồng 4,25% được xem là cao hơn so với mức hoa hồng của công ty trong khu vực, nhưng Albemarle đã chấp thuận tăng hoa hồng cho đối tác này lên 6,5% vào năm 2015 do người này yêu cầu rằng phải chi nhiều hơn cho các quan chức chính phủ Việt Nam “từ cấp thấp đến cấp cao”.
“Công ty Albemarle giành được hợp đồng tại hai nhà máy lọc dầu quốc doanh ở Việt Nam thông qua việc sử dụng một đại lý bán hàng trung gian yêu cầu tăng hoa hồng để chi tiền hối lộ cho PetroVietnam và các quan chức nhà máy lọc dầu cũng như đưa ra các yêu cầu đấu thầu có lợi cho công ty Albemarle”, mục 21 của Bản chi tiết sự việc (Statement of Facts) của Bộ Tư pháp viết.
Cuộc điều tra này do Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) và Uỷ ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) thực hiện, căn cứ theo Luật về Chống Tham nhũng (FCPA).
Bộ Tư pháp ngày 29/9 cho biết công ty Albemarle có trụ sở ở bang North Carolina đồng ý trả hơn 218 triệu đôla để dàn xếp các cáo buộc hối lộ các quan chức tại các nhà máy lọc dầu quốc doanh ở Việt Nam, Indonesia và Ấn Độ.
Bộ Tư pháp biết nhưng không tiết lộ danh tính của “Công ty Trung gian Việt Nam”, đó là một công ty có trụ sở tại Việt Nam, phục vụ như một đại lý bán hàng cho Albemarle trong hoặc khoảng giữa năm 2012 và năm 2017.
Trong các email thương lượng số tiền hoa hồng giữa đại diện trung gian Việt Nam và đại diện bán hàng và nhân viên Albemarle, vị trung gian này yêu cầu không tiết lộ danh tính quan chức PetroVietnam và tên của các quan chức tại hai nhà máy lọc dầu, chỉ gọi họ là “Người bạn” và “Những Người bạn”.
Điển hình, vào ngày 9/11/2012, Đại diện Kinh doanh Albemarle Việt Nam đã gửi email đến các nhân viên Albemarle khác, trong đó có Giám đốc Kinh doanh Albemarle xác nhận rằng trung gian Việt Nam sẽ chuyển tới Albemarle yêu cầu được gặp quan chức PetroVietnam. Trong email, Đại diện Bán hàng Albemarle Việt Nam nhắc nhở các nhân sự khác của Albemarle về hướng dẫn của vị trung gian Việt Nam là “không đề cập đến” Quan chức của PetroVietnam bằng tên qua email, và thay vào đó gọi ông ấy là “Người Bạn”. Một nhân viên khác của Albemarle Singapore trả lời qua email: “Hy vọng ‘Người Bạn của ông ấy’ có thể giúp chúng ta công việc kinh doanh này”, theo mục 26 của Bản chi tiết sự việc.
Năm 2012, công ty Albemarle tham gia đấu thầu để giành được hoạt động kinh doanh chất xúc tác với Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR), nhà máy lọc dầu quốc doanh do Tập đoàn PetroVietnam quản lý.
Trước cuộc đấu thầu của BSR năm 2012, Albemarle được yêu cầu phải trải qua “thử nghiệm” để đánh giá xem chất xúc tác của công ty sẽ hoạt động như thế nào với dầu của nhà máy lọc dầu.
Vào khoảng tháng 5/2012, liên quan đến nỗ lực giành được hoạt động kinh doanh của BSR, Albemarle đồng ý trả khoản hoa hồng 4,25% cho công ty trung gian Việt Nam để hoạt động với tư cách là đại lý của hãng tại Việt Nam.
Vào khoảng tháng 1/2013, vị trung gian Việt Nam yêu cầu Albemarle tăng hoa hồng cho công ty trung gian Việt Nam từ 4,25% lên “4,25% + 4%,” điều mà ông nói với Đại diện bán hàng Albemarle Việt Nam sẽ được sử dụng “lót đường” (settle down) các quan chức Petrovietnam và để “chi cho những người bạn”.
Vào ngày 20/5/2014, vị trung gian Việt Nam đã gửi email đến phía Albemarle hứa sẽ đạt được hợp đồng dài hạn với BSR, đồng thời yêu cầu tăng hoa hồng “để giành được công việc, để BSR tiếp tục sử dụng chất xúc tác Albemarle,” và tuyên bố: “Chúng tôi phải làm việc chăm chỉ, gặp nhiều người từ cấp thấp đến cấp cao với mức chi phí quá lớn và và phí tiếp thị cao”. Vị này nói rằng để “thuyết phục” họ ký hợp đồng trong một năm, cần “hỗ trợ từ phía quý vị để tăng hoa hồng lên 10%.”
Năm 2016, Albemarle cũng sử dụng công ty trung gian Việt Nam và các mối liên hệ của công ty này để chi tiền cho các quan chức của PetroVietnam để giành được công việc kinh doanh tại nhà máy lọc dầu của Công ty TNHH Lọc Hóa Dầu Nghi Sơn (NSRP), một liên doanh của PetroVietnam và Kuwait Petroleum International.
Vào ngày 5/7/2016, trung gian Việt Nam gửi email đến phía Albemarle liên quan đến “Phương pháp tiếp cận NSRP”, trong đó nêu rõ: “Xin vui lòng cho tôi biết những điều kiện thương mại và điều kiện kỹ thuật mà [đối thủ của Albemarle] không thể đáp ứng được? “Xin vui lòng cho tôi biết trong hôm nay để tôi có thể bàn bạc với bạn bè của tôi để bổ sung vào [hồ sơ mời thầu]. Chính thức [mời thầu] sẽ được phát hành vào cuối tuần này hoặc đầu tuần sau”.
Vào tháng 6/2016, Albemarle đồng ý áp dụng cùng tỷ lệ hoa hồng 6,5% trên doanh số bán cho nhà máy lọc dầu thứ 2 này của Việt Nam, theo văn bản ngày 29/9 của SEC.
(Theo VOA)
